Em. Querido's Uitgeverij B.V.

Algemene informatie

Emanuel Querido (1871-1943) opende in 1898, zevenentwintig jaar oud, zijn eerste boekhandel. In 1914 werd hij chef van de boekenafdeling van De Bijenkorf in Amsterdam, maar omdat het leven in loondienst hem maar matig bleek te bevallen, bleef hij op een zomerse dag in 1915 opeens weg – waarna hij op staande voet werd ontslagen.

Het kon Querido niet deren, want hij had andere plannen: op 15 augustus 1915 verstuurde hij een circulaire waarin hij met gepaste trots melding maakte van de oprichting van Em. Querido’s Uitgeversmaatschappij. Nederlandse en vertaalde literatuur en van politieke betrokkenheid getuigende non-fictie bepaalden de eerste jaren het beeld van zijn fonds. Hij was in die jaren ook zelf als schrijver actief: tussen 1919 en 1929 publiceerde hij onder het pseudoniem Joost Mendes de tiendelige romancyclus Het geslacht der Santiljano’s bij de bevriende uitgeverij W.L. & J. Brusse.

Na de machtsovername door Adolf Hitler in het voorjaar van 1933 richtte Emanuel Querido in Amsterdam Querido Verlag op, een Duitstalige afdeling van zijn uitgeverij die wereldwijd een enorme reputatie verwierf, met de Duitse uitgever dr. Fritz Landshoff als directeur. Onder Landshoffs leiding zou Querido Verlag zich ontwikkelen tot een van de belangrijkste Exil-uitgeverijen, waar boeken konden verschijnen van voornamelijk Duitse auteurs die in Duitsland niet meer mochten publiceren. In 1934, een jaar voor de eerste Penguins verschenen, bedacht Querido de pocketserie De Salamander.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog moesten Emanuel Querido en zijn vrouw onderduiken. Ze werden verraden en weggevoerd. De stichter van de uitgeverij werd op 23 juli 1943 in het ‘Vernichtungslager’ Sobibor om het leven gebracht. Twee andere joodse personeelsleden keerden evenmin terug uit de kampen.

Na de bevrijding herrees een uitgeverij die de naam van de stichter waardig was. Em. Querido’s Uitgeverij richtte zich sterk op het uitgeven van Nederlandse literatuur, maar enkele jaren geleden werd opnieuw een begin gemaakt met het uitgeven van vertalingen en non-fictie. In 1971 verscheen Pluk van de Petteflet van Annie M.G. Schmidt. Die uitgave markeert het begin van een kinderboekenfonds dat zich in de loop der jaren heeft ontwikkeld tot het meest vooraanstaande in ons taalgebied (klik hier om op de website van Querido Kinderboeken te komen). In 1972 startte een nauwe samenwerking tussen uitgeverij Athenaeum–Polak&Van Gennep en Querido en sinds 1997 is ook Nijgh&Van Ditmar een zustermaatschappij. Querido, Querido Kinderboeken, Athenaeum–Polak&Van Gennep en Nijgh&Van Ditmar maken deel uit van WPG Uitgevers.

Querido-schrijver en -dichter Willem van Toorn werkt aan de biografie van Emmanuel Querido, die in 2015, ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de uitgeverij, zal verschijnen.